Dünya genelinde kırmızı et fiyatları, hayvan sayısındaki düşüş nedeniyle arzın zayıflaması, talep artışı, kuraklık ve yüksek tarifelerin etkisiyle rekor düzeyde seyrediyor.
Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) verilerinden derlenen bilgilere göre, küresel gıda fiyatları temmuzda uluslararası et ve bitkisel yağ fiyatlarındaki artış nedeniyle yüzde 1,6 yükseldi.
Gıda ürünlerinin uluslararası fiyatlarındaki aylık değişimin izlendiği FAO Gıda Fiyat Endeksi kapsamında Et Fiyat Endeksi temmuzda aylık bazda yüzde 1,2 yükselerek 127,3 puanla rekor seviyeye ulaştı. Et Fiyat Endeksindeki yıllık artış ise yüzde 6’yı buldu.
Kırmızı et fiyatlarındaki artış oranları, ülkelere göre değişiklik gösteriyor.
ABD’de Çalışma İstatistikleri Bürosu’nun yayımladığı verilere göre, ABD’de de libre olarak ölçülen ve 453 grama karşılık gelen miktar için dana kıyma fiyatı temmuzda 6,3 doları aştı. Böylece, ABD’de dana kıyma fiyatı son bir yılda yüzde 15,9 ile bu dönemde yüzde 2,7 olan yıllık enflasyonun oldukça üzerinde yükseldi.
ABD’de kıyma fiyatları son 2 yıldır sürekli artış eğilimi gösterdi.
AVRUPA BİRLİĞİ’NDE ET FİYATLARI
AB Komisyonu’nun et piyasasına yönelik hazırladığı haftalık rapora göre, Birlik üyesi ülkelerde de kırmızı et fiyatları rekor seviyelere tırmandı.
AB ülkelerinde 11-17 Ağustos haftası itibarıyla, karkas kırmızı et fiyatlarıbir kilogram için 6,62 Euro’ya ulaşarak yıllık bazda artış yüzde 32,8 oldu. Söz konusu artış, AB’de aynı dönemde yüzde 2,3 olan yıllık enflasyonun oldukça üzerinde gerçekleşti.
İngiltere’de tarım ve hayvancılık fiyatlarını takip eden AHDB verilerine göre, ülkede kırmızı et fiyatları tüm zamanların en yüksek seviyesine çıktı.
İngiltere’de kıyma fiyatları geçen yıl ağustostaki kilogram başına 7,2 pound seviyesinden, bu yıl 10,6 pounda çıktı. Kıyma fiyatında son bir yıldaki artış, yüzde 47’yi buldu. Bu dönemde ülkede enflasyon yüzde 3,8 ölçülmüştü.
TARİFELER FİYATLARI ETKİLİYOR
FAO’nun son analizine göre, küresel et fiyatlarındaki artış, sığır ve koyun eti fiyatlarındaki yükselişten kaynaklandı. Sığır eti fiyatları, özellikle Çin ve ABD’den gelen güçlü taleple arttı. Bu talep artışı, büyük üreticilerden Avustralya ve Brezilya’daki fiyatları da yukarı taşıdı.
Ayrıca, ABD’nin temmuz itibarıyla Brezilya’dan sığır eti ithalatına yüzde 50 tarife uygulaması da ihracat akışlarını kısıtlayarak fiyatlarda yukarı yönlü baskı oluşturdu.
Öte yandan, ABD’de büyükbaş hayvan sayısı bu yılın başında 86,7 milyonla 1950’lerden beri görülen en düşük seviyesine geriledi. Bu düşüş, ABD’de hayvancılığın yaygın olduğu bölgelerde, bir yıldan uzun süredir devam eden kuraklık, otlatma amaçlı kullanılan meraların kuruması ve yem maliyetlerinin artması gibi çeşitli nedenlerden kaynaklandı.
Hayvancılık uzmanları, bu alanda atılacak adımların ve sağlanacak desteklerin sonuçlarının ancak uzun dönemde alınabileceği uyarısında bulunarak, piyasadaki durumun kısa vadede değişmeyeceğini ve kırmızı et fiyatlarındaki yükseliş eğilimin süreceğini öngörüyor.
TÜRKİYE’DE ET FİYATLARI
CHP Niğde Milletvekili ve Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonu Üyesi Ömer Fethi Gürer, geçen günlerde “Türkiye, 2025 yılının ilk üç ayında 345 bin 240 adet sığır ithal etti ve bu ithalat için 532 milyon 432 bin 82 dolar ödendi. Bu rakamlar, hayvancılık sektörünün ithalata bağımlı hale geldiğini gösteriyor. AKP iktidarı, kendi rekorunu kırarak 2025 yılının ilk üç ayında 345 bin 240 adet sığır ithal etti. Bu, Türkiye tarihinde ilk üç ayda sığır ithalatında görülen en yüksek rakamdır. 2024 yılında toplam 373 bin 129 adet sığır ithal edilirken, 2025 yılının ilk üç ayında bu rakamın yakalanması, ithalatın giderek arttığını göstermektedir” ifadelerini kullanmıştı.
Türkiye’de günbegün artan et fiyatlarındaki yükselişin dünyadaki gelişmelere bağlı olarak güç kazanmasından endişe ediliyor.
